Doanh nghiệp thép tăng trưởng ấn tượng, doanh nghiệp xi măng có sự phân hóa

Năm 2024, ngành Vật liệu xây dựng gồm khoảng 30 công ty thép, xi măng và gạch ốp lát hàng đầu về doanh thu đạt mức tăng trưởng doanh thu 13% so với cùng kỳ năm trước. Các công ty thép dẫn đầu sự phục hồi của ngành, với doanh thu tăng 14% so với cùng kỳ năm trước và lợi nhuận ròng tăng 123% so với cùng kỳ năm trước.

Kết quả này được thúc đẩy bởi sự khởi sắc của thị trường xây dựng hạ tầng và khu công nghiệp, doanh số thép nội địa tăng 9% so với cùng kỳ năm trước, đảo ngược mức giảm 9% của năm trước. Biên lợi nhuận gộp trung bình của các công ty thép cải thiện lên 9,1% (năm 2023: 7,5%), nhờ giá các nguyên liệu chính đầu vào giảm, bao gồm than cốc (-18,7% so với cùng kỳ năm trước), quặng sắt (-8,7% so với cùng kỳ năm trước) và thép cuộn cán nóng (-10% so với cùng kỳ năm trước). VIS Rating dự báo năm 2025, lợi nhuận của các công ty thép sẽ tiếp tục tăng nhờ nhu cầu xây dựng gia tăng và các biện pháp áp thuế chống bán phá giá gần đây nhằm bảo vệ các doanh nghiệp nội địa.

Trong khi đó, lỗ hoạt động kinh doanh của các công ty xi măng giảm xuống còn 65 tỷ đồng trong năm 2024, từ mức 200 tỷ đồng của năm trước. Mặc dù doanh thu tăng 3% so với cùng kỳ năm trước, biên lợi nhuận gộp thu hẹp còn 8,7% (trung bình giai đoạn 2022 - 2023: 10,4%) và chi phí bán hàng tăng 4% so với cùng kỳ năm trước. Nhu cầu và doanh số yếu ở cả thị trường nội địa và xuất khẩu khiến nhiều công ty phải giảm giá bán và hoạt động dưới mức công suất tối ưu. Năm 2024, doanh số xuất khẩu xi măng giảm 14% so với cùng kỳ năm trước, chủ yếu tại Bangladesh (-19% so với cùng kỳ năm trước) và Philippines (-11% so với cùng kỳ năm trước). VIS Rating kỳ vọng doanh số nội địa sẽ tăng tốc trong năm 2025 nhờ sự khởi sắc của các hoạt động xây dựng, giúp giảm bớt tác động từ các thị trường xuất khẩu chính.
 
Tỷ lệ đòn bẩy tài chính và khả năng bao phủ nợ của các công ty trong phạm vi nghiên cứu của VIS Rating duy trì ổn định trong năm 2024. Tổng nợ của ngành tăng 21% trong năm 2024 so với cùng kỳ năm trước, chủ yếu do các khoản nợ dài hạn để tài trợ cho các dự án mới, như dự án thép Dung Quất 2 của Hòa Phát. Lãi vay trung bình theo năm giảm từ 6% xuống 3,7% trong năm 2024, và chi phí lãi vay trung bình giảm 26% so với cùng kỳ năm trước, nhờ môi trường lãi suất thấp.

Điều này dẫn đến tỷ lệ EBIT trên chi phí lãi vay cải thiện lên 4,5 lần trong năm 2024, so với mức 2,2 lần của năm 2023. Mặt khác, dòng tiền hoạt động từ hoạt động kinh doanh (CFO) giảm 57% so với cùng kỳ năm trước trong năm 2024, chủ yếu do các công ty thép lớn (TVN, HSG, NKG) tận dụng giá thấp trong quý 4/2024 để tích trữ nguyên vật liệu thô. VIS Rating tin rằng sự suy giảm này sẽ đảo ngược vào năm 2025 nhờ vào việc cải thiện doanh số, được hỗ trợ một phần bởi sự giảm cạnh tranh từ thép nhập khẩu sau khi áp dụng các mức thuế chống bán phá giá mới.
 

VLXD.org (TH)