Vấn đề quy hoạch vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn

Pác Nặm là huyện vùng cao, giao thông còn khó khăn. Trên địa bàn huyện hiện không có mỏ cát nào, trong khi nhu cầu cát xây dựng ngày càng tăng. Hầu hết cát xây dựng đều phải mua tận huyện Ba Bể. Do đường xá đi lại khó khăn, cước vận chuyển cao nên giá bán cát ở đây cũng thuộc diện cao nhất cả tỉnh. Như ở Cao Tân, xã giáp với huyện Ba Bể, trong dự toán công trình, một khối cát chỉ có giá khoảng 370.000 đồng, nhưng ở xã Bằng Thành, do cự ly vận chuyển xa nên một khối cái chở từ huyện Ba Bể về có giá hơn 500.000 đồng. Nhiều xã gặp khó khăn khi làm công trình nông thôn mới do giá cát cao.
 
Ông Lường Văn Danh, Chủ tịch UBND xã Cổ Linh, huyện Pác Nặm cho biết, nếu mua cát ở Ba Bể thì cước vận chuyển cao nên dự toán công trình sẽ nhiều hơn.

Trong khi hầu hết các huyện thiếu cát khai thác tại địa phương thì gạch xây lại dư thừa nguồn cung. Chỉ vài năm trở lại đây, hàng loạt nhà máy sản xuất gạch được xây dựng. Chỉ tính riêng vật liệu xây không nung, hiện nay, các đơn vị sản xuất trên địa bàn tỉnh có khả năng cung ứng ra thị trường khoảng 200 triệu viên/năm. Cùng với đó, trên địa bàn tỉnh còn có 3 nhà máy sản xuất gạch tuynel với năng lực sản xuất khá lớn. Thời gian gần đây, tại hầu hết các nhà máy, gạch sản xuất ra tiêu thụ rất chậm. Đặc biệt, hầu hết các nhà máy gạch không nung sản xuất rất cầm chừng.
Ông Trịnh Đức Thái, Giám đốc Doanh nghiệp tư nhân Việt Anh cho biết, gạch không nung đã được Bộ Xây dựng kiểm định đạt tiêu chuẩn chất lượng xây dựng nhà cao tầng. Tuy nhiên việc đưa gạch này vào xây dựng nhà dân là hạn chế do thói quen của người dân thường sử dụng gạch đỏ. Hiện giờ việc sản xuất gạch không nung chủ yếu phục vụ các công trình của nhà nước nhưng số lượng các công trình này cũng rất hạn chế.

Ông Vũ Quốc Cự, Giám đốc Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư Phát triển Hạ tầng chia sẻ, quý IV năm 2016 đến nay, sản xuất gạch không nung của đơn vị chỉ đạt 10 - 12% công suất thiết kế vì làm ra không tiêu thụ được. Nếu nhu cầu tiêu thụ tăng thì chắc chắn công suất sẽ đạt 70 - 80% công suất thiết kế.

Vấn đề hiện nay là việc quy hoạch, trong khi cát khai thác tại địa phương ít thì các nhà máy sản xuất gạch lại mọc lên khá nhiều. Do đó, quy hoạch thế nào để hài hòa, đảm bảo nhu cầu xây dựng nhưng cũng khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư công nghệ cao vào sản xuất cũng là vấn đề cần quan tâm.