Tính đến ngày 12/5/2025, sau gần ba tháng áp dụng biện pháp thuế chống bán phá giá đối với
thép cuộn cán nóng (HRC) nhập khẩu từ Trung Quốc, thị trường thép Việt Nam đã ghi nhận những kết quả tích cực bước đầu. Quyết định của Bộ Công Thương không chỉ giúp ổn định thị trường trong nước mà còn tạo cơ hội cho các doanh nghiệp nội địa phục hồi sau giai đoạn dài chịu áp lực từ thép giá rẻ nhập khẩu.
Theo Quyết định số 460/QĐ-BCT ban hành ngày 21/2/2025, mức thuế
chống bán phá giá được áp dụng từ 19,38% đến 27,83% đối với thép HRC xuất xứ từ Trung Quốc, có hiệu lực trong 120 ngày. Đây là mức thuế khá cao so với các biện pháp phòng vệ thương mại trước đó của Việt Nam, cho thấy quyết tâm mạnh mẽ của cơ quan quản lý trong việc ngăn chặn tình trạng thép Trung Quốc bán phá giá tràn vào thị trường nội địa.
Trước thời điểm áp thuế, năm 2024 ghi nhận lượng thép HRC nhập khẩu vào Việt Nam lên tới 12,6 triệu tấn, tăng 33% so với năm 2023. Trong đó, thép từ
Trung Quốc chiếm hơn 65%, tạo ra áp lực rất lớn đối với ngành sản xuất trong nước. Mức giá thép nhập khẩu thấp hơn 15–20% so với giá thành sản xuất nội địa do được hưởng các chính sách trợ cấp và ưu đãi về xuất khẩu từ phía Trung Quốc, gây ra tình trạng cạnh tranh không lành mạnh.
Tình hình sản xuất và tiêu thụ năm 2024
Sản lượng
thép thô đạt 21,98 triệu tấn, tăng 14% so với năm 2023. Trong khi đó tiêu thụ thép thô đạt 21,4 triệu tấn, tăng 14% so với năm trước.
Sản lượng thép thành phẩm đạt gần 26,9 triệu tấn, tăng 7,7%. Tiêu thụ thép thành phẩm đạt 26,7 triệu tấn, tăng 13%. Cùng lúc xuất khẩu thép thành phẩm đạt 7,6 triệu tấn, tăng 2,8% so với năm 2023.
Ngành thép Việt Nam đang ghi nhận những tín hiệu phục hồi tích cực sau giai đoạn khó khăn kéo dài trong năm 2022–2023. Năm 2024, sản lượng và tiêu thụ thép đều tăng trưởng, phản ánh sự cải thiện trong nhu cầu nội địa và xuất khẩu.
Các yếu tố hỗ trợ phục hồi
Đầu tư công và hạ tầng: Chính phủ đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, đặc biệt trong lĩnh vực hạ tầng giao thông, thúc đẩy nhu cầu thép xây dựng.
Giá nguyên liệu giảm: Giá quặng sắt và than luyện cốc giảm so với năm trước, giúp giảm chi phí sản xuất và cải thiện biên lợi nhuận cho doanh nghiệp thép.
Chính sách hỗ trợ doanh nghiệp: Chính phủ áp dụng các biện pháp như giảm thuế nhập khẩu nguyên liệu, hỗ trợ vay vốn lãi suất thấp và cải thiện môi trường kinh doanh, giúp doanh nghiệp thép nâng cao năng lực cạnh tranh.
Mở rộng thị trường xuất khẩu: Việt Nam tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA) để tiếp cận các thị trường quốc tế, như châu Âu và Mỹ, mở rộng cơ hội xuất khẩu thép.
Triển vọng năm 2025
Việc giảm mạnh nhập khẩu thép Trung Quốc không chỉ là kết quả của chính sách thuế mà còn cho thấy sự chủ động của các doanh nghiệp trong nước trong việc thích nghi và nâng cao năng lực cạnh tranh.
Dự báo năm 2025, sản xuất thép của Việt Nam sẽ tiếp tục tăng khoảng 8% nhờ nhu cầu nội địa phục hồi và các chính sách hỗ trợ từ chính phủ. Tuy nhiên, ngành thép vẫn đối mặt với thách thức từ cạnh tranh với thép nhập khẩu giá rẻ, đặc biệt từ Trung Quốc và Ấn Độ, cũng như các vụ kiện phòng vệ thương mại từ các thị trường xuất khẩu.
Ngành thép Việt Nam đang trên đà phục hồi, với sự hỗ trợ từ chính sách trong nước và cơ hội mở rộng thị trường quốc tế. Tuy nhiên, để duy trì đà tăng trưởng, các doanh nghiệp cần tiếp tục nâng cao năng lực cạnh tranh, đa dạng hóa thị trường và chủ động ứng phó với các rào cản thương mại.
BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ:
>> Thị trường thép Việt Nam vẫn có sự hồi phục tích cực
>> Ngành thép trong nước phục hồi
>> Giá sắt thép xây dựng tiếp tục tăng trong tháng 6?
>> Giá thép trong nước có nhiều tín hiệu phục hồi
>> Nhận định về xu hướng giá sắt thép hiện nay và trong thời gian tới (P1)