Những thách thức đối với xuất khẩu xi măng trong năm 2015

Nguồn cung tăng mạnh

Trên thế giới, xuất khẩu xi măng của Việt Nam hiện đang chịu sức ép cạnh tranh rất lớn bởi một số nhà xuất khẩu chính trong khu vực sẽ tăng lượng xuất khẩu khoảng 5 - 6 triệu tấn bởi nhu cầu trong nước thấp và dây chuyền mới đi vào hoạt động. Cụ thể:

Nhu cầu trong nước thấp, Nhật Bản, Trung Quốc sẽ tăng lượng xuất khẩu xi măng và clinker thêm khoảng 0,3 - 0,5 triệu tấn (Nhật Bản) và 2-3 triệu tấn (Trung Quốc); với mức giá FOB khoảng 36USD/tấn, mức xếp 12.000 - 15.000 tấn/ngày; chất lượng clinker của hai nước này khá tốt.

Tương tự Nhật Bản và Trung Quốc, do nhu cầu trong nước thấp, Hàn Quốc cũng sẽ tăng lượng xuất khẩu clinker với mức khoảng 0,5 triệu tấn cho xuất khẩu với mức giá FOB khoảng 32-33 USD/tấn, mức xếp 12.000-15.000 tấn/ngày.

Ngoài ra, với việc tăng thêm một số dây chuyền mới, Thái Lan dự kiến sẽ tăng khoảng 1 triệu tấn clinker cho xuất khẩu, với mức giá FOB 39-40 USD/tấn, mức xếp 10.000 tấn/ngày. Tương tự, Ấn Độ cũng dự kiến sẽ tăng thêm 1 triệu tấn clinker cho xuất khẩu.


Nhu cầu nhập khẩu

Tiêu thụ xi măng trong nước năm 2015 dự kiến vẫn tăng, tuy nhiên, Việt Nam vẫn cần xuất khẩu xi măng, clinker nhiều hơn năm trước để cân bằng cung cấp do dư thừa 10 triệu tấn sau khi trừ đi lượng xi măng dự kiến tiêu thụ trong nước (51-52 triệu tấn) và xuất khẩu (19-20 triệu tấn).

Tuy nhiên, tại một số thị trường chính trên thế giới, nhu cầu nhập khẩu clinker từ Việt Nam hiện chưa có dấu hiệu tăng trưởng trong năm 2015, do một số nguyên nhân sau:

Tại thị trường Bangladesh, do những bất ổn chính trị trong quý I/2015 đã làm giảm mạnh nhu cầu nhập khẩu.

Tại thị trường Indonesia, trong 3 tháng đầu năm, lượng nhập khẩu xi măng và clinker vào nước này giảm mạnh, tuy nhiên, hi vọng vào nửa cuối năm 2015 sẽ có khả năng nhu cầu từ thị trường này sẽ tăng trở lại.

Ngoài ra, tại một số thị trường khác như: Malaysia, Philippin, châu Phi thực tế lượng nhập khẩu từ Việt Nam không tăng mạnh như dự báo; chính sách chống bán phá giá của Chính phủ Đài Loan cũng sẽ gây nhiều khó khăn khi nhập khẩu clinker từ Việt Nam và thị trường này.

Một nguyên nhân nữa cũng có tác động trực tiếp làm mất dần lợi thế xuất khẩu của Việt Nam, đó là: tình trạng giá dầu thấp cùng với sự đình trệ của kinh tế thế giới, đặc biệt là các quôc gia lớn nhất châu Á như: Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc... chênh lệch giá cước vận chuyển giữa Việt Nam và các quốc gia này không còn là lợi thế của Việt Nam như trước đây. Điều này đã làm giảm lợi thế cạnh tranh của các nhà xuất khẩu Việt Nam.

Dự báo cho năm 2015:

Với những thách thức như trên, dự báo năm 2015, khối lượng xuất khẩu xi măng của Việt Nam sẽ chỉ đạt mức từ 4 - 5 triệu tấn nhờ nhu cầu cao từ thị trường Indonesia, Lào và Campuchia.

Bên cạnh đó, do cạnh tranh khốc liệt từ các thị trường xuất khẩu khác như: Trung Quốc, Hàn Quốc, Thái Lan, dự báo trong năm 2015, lượng xuất khẩu clinker sẽ có nhiều khả năng giảm sút và chỉ đạt mức 12 - 13 triệu tấn. Ngoài ra, giá xuất khẩu sẽ chịu nhiều áp lực và biến động mạnh do bị phụ thuộc quá nhiều vào thị trường Bangladesh.