Trong tương lai
ngành xây dựng sẽ hướng đến sử dụng các công nghệ giảm phát thải carbon, là yêu cầu xuyên suốt cho mọi công nghệ VLXD mới. Cùng với đó là tận dụng nguồn nguyên liệu tái chế, VLXD nhẹ và công nghệ số hóa (in 3D, AI, BIM) sẽ bùng nổ.
Các nước đang phát triển như Việt Nam sẽ ưu tiên
công nghệ VLXD thân thiện môi trường, chi phí hợp lý.
1. Công nghệ sản xuất xi măng carbon thấp
Xi măng LC3 (Limestone Calcined Clay Cement):
✓ Thay thế một phần clinker bằng đất sét nung và đá vôi, giúp giảm 30–40% lượng CO₂ phát thải.
✓ Được khuyến khích phát triển tại nhiều nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam.
Công nghệ Carbon Capture and Storage (CCS):
✓ Tích hợp vào dây chuyền sản xuất xi măng để thu giữ CO₂ tại nguồn phát thải.
✓ Một số nhà máy xi măng lớn đang triển khai thí điểm (VD: HeidelbergCement, Holcim).
2. Công nghệ sản xuất bê tông thế hệ mới
Bê tông geopolymer:
✓ Không dùng xi măng Portland truyền thống, thay vào đó là tro bay, xỉ lò cao hoạt hóa kiềm.
✓ Giảm CO₂ tới 80%, tăng độ bền cho kết cấu.
Bê tông tự phục hồi (Self-healing Concrete):
✓ Sử dụng vi khuẩn hoặc viên nang hóa học để tự "hàn gắn" các vết nứt nhỏ trong bê tông.
✓ Kéo dài tuổi thọ công trình lên gấp 2–3 lần.
3. Công nghệ vật liệu nhẹ, siêu cách nhiệt
Gạch bê tông khí chưng áp (AAC - Autoclaved Aerated Concrete):
✓ Siêu nhẹ, cách âm và cách nhiệt tốt, thi công nhanh.
✓ Đang được sử dụng rộng rãi thay thế gạch tuynel truyền thống.
Vật liệu siêu cách nhiệt Aerogel:
✓ Có cấu trúc xốp đặc biệt, độ dẫn nhiệt cực thấp.
✓ Dùng trong các công trình tiết kiệm năng lượng cao.
4. Công nghệ vật liệu tái chế và bền vững
Nhựa tái chế sản xuất gạch, ngói:
✓ Tận dụng rác thải nhựa làm nguyên liệu xây dựng, tăng độ bền, giảm ô nhiễm môi trường.
VLXD từ tro xỉ nhà máy nhiệt điện:
✓ Tro bay, xỉ đáy lò được xử lý để sản xuất xi măng, gạch không nung, góp phần kinh tế tuần hoàn.
5. Ứng dụng công nghệ in 3D trong xây dựng
In 3D bê tông (3D Concrete Printing):
✓ Dùng robot in trực tiếp bê tông theo mô hình 3D.
✓ Giảm nhân công, tiết kiệm nguyên liệu, thiết kế linh hoạt.
✓ Đã được thử nghiệm in nhà ở, cầu bộ hành.
6. Công nghệ sơn và vật liệu phủ thông minh
Sơn tự làm sạch (Self-cleaning Coatings):
✓ Bề mặt phủ nano có khả năng tự phân hủy bụi bẩn dưới ánh sáng mặt trời (hiệu ứng quang xúc tác).
✓ Giảm chi phí bảo trì công trình.
Vật liệu điều chỉnh nhiệt (Thermochromic Materials):
✓ Biến đổi màu sắc theo nhiệt độ, hỗ trợ điều tiết nhiệt lượng cho công trình.
BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ:
>> Tác động của vật liệu và công nghệ xây dựng mới đến kiến trúc
>> Những công nghệ xây dựng có thể được ứng dụng rộng rãi trong tương lai
>> Kết nối công nghệ và vật liệu mới trong xây dựng hiện đại
>> Những đột phá mới trong công nghệ vật liệu xây dựng
>> Những giải pháp công nghệ xây dựng sẽ trở thành xu hướng trong năm 2022