Tuy không có một mốc thời gian cụ thể cho sự "ra đời" chính thức của nhóm
vật liệu này, nhưng có thể tóm lược sự hình thành và phát triển theo các giai đoạn sau:
1. Giai đoạn nền tảng (Trước năm 1950)
Vật liệu truyền thống như gạch đất nung, bê tông đá, gỗ, vữa vôi… chiếm ưu thế.
Tuy nhiên, các công trình hiện đại lúc này bắt đầu tìm kiếm giải pháp giảm tải cho kết cấu.
2. Giai đoạn cải tiến (1950–1980)
Sau Thế chiến II, nhu cầu tái thiết nhanh chóng thúc đẩy phát triển vật liệu mới:
Tấm panel thạch cao (Gypsum board) ra đời ở Mỹ (1930–1950).
Bê tông nhẹ khí chưng áp (AAC) phát triển tại châu Âu, đặc biệt là Thụy Điển từ thập niên 1920, nhưng đến giai đoạn này mới được thương mại hóa rộng rãi.
3. Giai đoạn hiện đại hóa (1980–2010)
Sự phát triển của ngành polymer, composite và công nghệ nano mở ra kỷ nguyên vật liệu siêu nhẹ – siêu mỏng:
Panel cách nhiệt nhẹ EPS, XPS ứng dụng trong nhà tiền chế.
Vật liệu cách âm – cách nhiệt dạng tấm mỏng, như cao su non, màng cách nhiệt nhôm.
Kính cường lực mỏng, nhẹ, ứng dụng nhiều trong mặt dựng.
Tấm xi măng sợi (fiber cement board) ra đời thay thế gỗ và tường nặng.
4. Giai đoạn phát triển tiên tiến (2010 đến nay)
Trào lưu nhà ở nhỏ, di động, thông minh thúc đẩy mạnh mẽ vật liệu siêu nhẹ:
Tấm sandwich panel PU, PIR, siêu nhẹ, cách nhiệt cao.
Tấm polycarbonate siêu mỏng dùng thay kính.
Vật liệu tái chế nhẹ như gỗ ép mỏng, tấm foam composite.
Vật liệu cách nhiệt siêu nhẹ Aerogel, phát triển trong ngành vũ trụ, nay dần thương mại hóa trong xây dựng.
Những ưu điểm và lưu ý khi sử dụng
Ưu điểm của vật liệu siêu mỏng nhẹ:
Giảm tải trọng công trình: Giúp tiết kiệm chi phí xây dựng phần móng, giảm áp lực lên kết cấu công trình.
Tiết kiệm chi phí: Giảm chi phí vận chuyển, thi công, bảo trì.
Thi công nhanh: Dễ dàng cắt, ghép, lắp đặt, rút ngắn thời gian thi công.
Cách âm, cách nhiệt tốt: Tạo không gian sống thoải mái, tiết kiệm năng lượng.
Thân thiện với môi trường: Một số loại vật liệu được làm từ vật liệu tái chế, giảm thiểu chất thải.
Lưu ý khi sử dụng:
Chọn loại vật liệu phù hợp với từng hạng mục công trình và điều kiện khí hậu.
Đảm bảo chất lượng vật liệu, tuân thủ quy trình thi công để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Tham khảo ý kiến của các chuyên gia để có lựa chọn tốt nhất
Kết luận
Vật liệu xây dựng siêu nhẹ là xu hướng tất yếu trong ngành xây dựng hiện đại, đặc biệt trong bối cảnh: Không gian đô thị ngày càng hạn hẹp; Nhu cầu xây dựng nhanh, tiết kiệm năng lượng và thân thiện môi trường; Áp lực giảm tải trọng kết cấu cho các công trình cao tầng, nhà ở nhỏ gọn…
Vật liệu xây dựng siêu mỏng nhẹ không ra đời tại một thời điểm cụ thể mà là kết quả tích lũy công nghệ xuyên suốt thế kỷ 20 và 21. Từ khi ngành công nghiệp hiện đại phát triển, đặc biệt sau năm 1950, xu hướng "nhẹ – mỏng – hiệu quả – bền vững" đã trở thành kim chỉ nam cho các dòng vật liệu mới.
BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ:
>> Những vật liệu mỏng siêu nhẹ cho diện tích nhà nhỏ hẹp đô thị
>> Vật liệu cách âm, cách nhiệt “siêu nhẹ” từ phế thải tro bay
>> Ưu nhược điểm của vật liệu nhẹ trong xây dựng nhà ở
>> 4 loại vật liệu xây dựng nhẹ thay thế gạch và bê tông truyền thống
>> Vật liệu siêu nhẹ mới có khả năng thay thế cho các cấu trúc sắt thép